7.Strategia ochrony środowiska i wód oraz rozwoju lokalnych obszarów rybackich

Szczegóły

Opublikowano: środa, 05, grudzień 2012

Ochrona środowiska i wód obszaru Lokalnej Grupy Rybackiej Kaszuby

To już ostatni artykuł na temat strategii ochrony środowiska i wód oraz rozwoju obszaru działania Lokalnej Grupy Rybackiej Kaszuby, które ukazywały się w czterech piątkowych numerach  Dziennika Bałtyckiego. Miały one na celu przybliżyć mieszkańcom i użytkownikom jezior Pojezierza Kaszubskiego strategię  LGR Kaszuby, która wspiera zrównoważony rozwój sektora rybackiego. W swych działaniach kładzie główny nacisk na rozwój gospodarczy regionu przy jednoczesnym zachowaniu jego rybackiego charakteru, ochronę tradycji rybackiej oraz dziedzictwa kulturowego ludności kaszubskiej. Dokonane latem 2004r. rozpoznanie warunków egzystencjalnych wybranych jezior potwierdziło utrzymujący się stan nasilonej eutrofizacji zagrażającej funkcjonowaniu tych ekosystemów. Badania WIOŚ potwierdzają w latach 2001-2008 postępującą degradację Jezior Kaszubskich, 30 przebadanych jezior mieści się w II i III klasie, zdarzają się też zbiorniki pozaklasowe w których występują ,,zakwity” sinic zagrażające zdrowiu ludzi. Wszystkie jeziora Pojezierza Kaszubskiego charakteryzują się zróżnicowaną czystością wód i wymagają podjęcia stałych działań w zakresie ich monitoringu i zapobiegania zanieczyszczeniom.

W tej sytuacji bardzo ważnym celem LGR Kaszuby jest wspieranie projektów przyczyniających się do zatrzymania procesu degradacji wód. Cykl artykułów  ma na celu podnieść świadomość ekologiczną użytkowników jezior i zmotywować ich do zagospodarowania swoich talentów i umiejętności na rzecz zatrzymania degradacji jezior i ich rozwoju.

Strategia ochrony środowiska i wód oraz rozwoju lokalnych obszarów rybackich

Motto:
"Szansa na uratowanie Jezior Kaszubskich nadal istnieje,
ale czasu na skuteczne działania pozostało niewiele."
Prof. Józef Szmeja ( Konferencja w Kartuzach 2004r.)

W dniach 3-14 czerwca 1992roku odbyła się w Rio de Janejro konferencja ONZ ,,Środowisko i Rozwój”. W konferencji wzięło udział 183 delegacje (30 tys. uczestników) reprezentujące rządy poszczególnych państw, była ona  największa w dziejach Ziemi. Na konferencji przyjęta została jednomyślnie tzw. Karta Ziemi (Arth Charter), czyli  Deklaracja z Rio. Formuje ona  27 zasad  praw i obowiązków, jakie mają doprowadzić do przyszłego ładu na Ziemi. Podstawowa zasada głosi:

• istoty ludzkie mają prawo do zdrowego i twórczego życia w harmonii z przyrodą,
• Ziemię należy traktować jako własny ,,dom” zapewniający nam bytowanie,
• Planeta Ziemia  traktować niepodzielnie,
• życie ludzkie  łączyć z życiem planety, zgodnie z prawem funkcjonowania Wszechświata (tzw. prawem naturalnym).

Równocześnie obradowało forum ,, Global Forum ” ekologicznych organizacji społecznych. Przywódcy państw uzgodnili plan działania na następne stulecia – Globalny Program Działania (Action Programme – Agenda 21), który określa co należy zrobić, aby zapewnić bardziej zrównoważony rozwój m.in. w takich dziedzinach jak zachowanie różnorodności gatunków, oszczędzanie energii i zapewnienie produkcji żywności.

Dla osiągnięcia powyższych celów konieczne jest ustanowienie sprawiedliwego partnerstwa i nowych form współpracy miedzy państwami, grupami społecznymi i narodami. Agenda 21 ma doprowadzić do zachowania ochrony i przywracania zdrowia i integralności ekosystemu Ziemi.

W czerwcu 2012r. minęło 20 lat od powstania Agendy 21. Mieszkający na Ziemi ludzie, którym zależy na zachowaniu jej piękna dla przyszłych pokoleń, podjęli wiele działań wykorzystując swój potencjał umysłowy, organizacyjny a przede wszystkim wypływający z serca aby wdrażać zasady zrównoważonego rozwoju, tzw. ekorozwoju. Ekorozwój polega na takim użytkowaniu zasobów przyrody, aby nie tylko nie doprowadzić ich do degradacji, lecz nawet przyczynić się do ich rozwoju i polepszenia.

Gdyby zastosować  zasady Agendy 21 w pełnej praktyce, do Pojezierza Kaszubskiego pozwoliłyby korzystać z licznych walorów jezior nie tylko obecnym, ale także przyszłym pokoleniom. Należy  zwrócić uwagę, że przyrodnicze i gospodarcze znaczenie Jezior Kaszubskich jest większe niż wielu innych jezior w regionie. Są one nie tylko cennymi obiektami przyrodniczymi, ale i gospodarczymi. Stanowią ujęcie wody pitnej, znajduje się wokół nich sporo miejsc osadniczych, są obiektami gospodarki rybackiej i ważnym centrum turystyczno-wypoczynkowym o znaczeniu ponadregionalnym. Zyski jakie przynoszą są trudne do przeliczenia, bo to nie tylko masa złowionych ryb i dostarczonej wody ALE TO MIEJSCA PRACY i DOCHODY Z TYTUŁU FUNKCJONOWANIA INFRASTRUKTURY TURYSTYCZNO-WYPOCZYNKOWEJ takiej, JAK KWATERY AGROTURYSTYCZNE, ROŻNA, BARY, RESTAURACJE, HOTELE. Dlatego ochrona Jezior Kaszubskich powinna być osadzona nie tylko, jak dotychczas, na przesłankach  przyrodniczych, estetycznych i krajobrazowych ale także na kryteriach ekonomicznych, czyli powinna uwzględniać podstawowe kryteria ekorozwoju.

Postępująca degradacja jezior nie tylko obniża ich  walory przyrodnicze, krajobrazowe i rekreacyjne  ale przynosi dotkliwe straty tym, którzy z nich żyją lub przy nich mieszkają i czerpią z tego tytułu określone korzyści. Dlatego ochrona  Jezior Kaszubskich leży w dobrze pojętym wspólnym interesie.

Priorytety ochrony jezior to: ograniczenie spływu zanieczyszczeń do jezior, monitoring i kontrola stanu środowiska jezior, prawidłowa polityka przestrzenna oraz promowanie rozwoju zrównoważonego po przez propagowanie wartości przyrodniczych i krajobrazowych jako dobra wspólnego.

Ogromne znaczenie dla ochrony środowiska i wód Jezior Kaszubskich ma wykorzystanie potencjału naukowego i technicznego, stąd konieczna jest współpraca z uczelniami wyższymi w celu przybliżenia wszystkim użytkownikom jezior rzetelnej wiedzy dotyczącej ich funkcjonowania i stanu ekologicznego oraz źródeł i przyczyn degradacji. Wdrażanie  osiągnięć naukowo – technicznych jest niezbędne dla  rozwoju obszarów rybackich. Motywacją i animacją tych działań są wymagania zawarte w przepisach prawnych, także unijnych między innymi wdrażanej obecnie Ramowej Dyrektywie Wodnej a także częste sygnały wędkarzy o zmniejszającej się populacji ryb, szczególnie takich gatunków jak węgorz, okoń, leszcz czy sielawy.

Współpraca powiatu kartuskiego z uczelniami wyższymi powinna zaowocować powstaniem Centrum Naukowego na terenie Pojezierza Kaszubskiego, które nie tylko będzie prowadzić działalność badawczą ale będzie edukować w dziedzinie limnologii, wykorzystując najnowsze osiągnięcia nauki i techniki w dziedzinie animacji komputerowych, metod aktywizujących, symulacji itp. Wszystkim użytkownikom jezior a więc mieszkańcom zlewni, turystom, wędkarzom, rybakom, kuracjuszom należy w sposób jak najbardziej dostępny umożliwić dostęp do wiedzy o pochodzeniu, funkcjonowaniu, zależnościach, stanie ekologicznym, przyczynach degradacji, jego skutkach i ochronie Jezior Kaszubskich. Zamieszkiwanie, życie  w tej cudnej krainie, jaką jest Pojezierze Kaszubskie i korzystanie z tego unikalnego kompleksu połączonych, rynnowych jezior, zwanych potocznie Kółkiem Raduńskich  zobowiązuje do odpowiedzialności za jej przyszłość.

Nasze przepiękne, dające nam wiele korzyści, a dla niektórych mieszkańców źródło utrzymania, Jeziora Kaszubskie ,,chorują”. O przyczynach, skutkach i możliwościach ich ,,leczenia” mogliśmy przeczytać w sześciu, zredagowanych na łamach Dziennika Bałtyckiego, artykułach.

Warto zatem, zadać sobie pytanie: Czy ja jako właściciel kąpieliska, organizator kolonii, użytkownik domku wypoczynkowego, turysta, projektant i inwestor, przedstawiciel władzy, mieszkaniec – posiadam wiedzę o funkcjonowaniu, stanie, przyczynach i skutkach degradacji jezior? czy wiem, że ochrona jezior to także ochrona całej ich zlewni? czy jako ich użytkownik – podpisałem umowę z firmą wywozową śmieci i ścieki, lokalizowałem obiekty zachowując odległość 100 m i ogrodzenie 1,5 m od linii brzegowej, czy posiadam szczelne toalety, czy nie zostawiam odpadów wokół jezior, czy zabiegam o decyzje i politykę proekologiczną jezior? A może przez OBOJĘTNOŚĆ, wyrażam zgodę na degradację środowiska???

Odpowiedź jest  ważna!!! Ziemia Kaszubska bez możliwości bezpiecznej kąpieli w jeziorach, z coraz mniejszą ilością ryb, które nie mają miejsc do bytowania i rozrodu, nie będzie już tak atrakcyjna. Lokalna gospodarka utraci siłę napędową – jeziora przestaną być magnesem dla tysięcy odwiedzających, a właściciele ośrodków i rybacy stracą podstawę egzystencji i dobrobytu. Odpowiedź jest bardzo ważna!!!